Het zaaien van cherrytomaten

cherrytomaten
Niets zo lekker als de rode zoete cherrytomaten van eigen teelt. De kleinkinderen zijn er dol op. Dit jaar koos ik voor zaadjes van het merk ‘Sweety’ van Aveve. De kleine cherrytomaatjes noemt men vaak ten onrechte cocktailtomaatjes. Hoewel deze twee soorten tomaten op het eerste gezicht erg op elkaar lijken, zijn er toch verschillen: de cherrytomaatjes zijn meestal iets zoeter dan de cocktailtomaatjes en ook kleiner. Omdat ze qua grootte op kersen lijken, noemt men ze cherrytomaatjes. Ze smaken het lekkerst in de nazomer. De vruchten zijn smaakvoller als ze zelf worden gekweekt. Dit heeft ook als voordeel dat het gehalte aan gezonde ingrediënten hoger is in vers geoogst fruit, aangezien dit na verloop van tijd afneemt.




Waarom biologisch zaadgoed


Zelf heb ik een voorkeur voor biologisch zaadgoed. Dat wordt handmatig geoogst en is vrij van:


  • schimmelwerende middelen;
  • schoonmaakmiddelen;
  • kiemremmende substanties. 


Voorzaaien van cherrytomaten


Tomaten zijn echte zomergroenten die absoluut geen vorst verdragen. Daarom zaai ik einde maart al thuis voor. Pas half mei plant ik de plantjes uit in de volle grond. Om te kunnen ontkiemen hebben de zaadjes genoeg aan slechts twee dingen:


  • warmte;
  • en vocht.


Voeding is in dit stadium nog niet nodig. De voeding die is opgeslagen in het zaadje zelf, volstaat voor het kiemproces.


Voorzaaien in pure vermiculiet: de voordelen


Het voorzaaien doe ik in vermiculiet, een mineraal dat de eigenschap heeft dat het vocht vasthoudt. Ooit kocht ik voor een prikkie een hele set transparante kunststof bakjes met deksel bij Action. Achteraf bezien hadden die wel wat hoger mogen zijn dan mijn 5 cm-bakjes. Als de zaadjes na enkele dagen ontkiemen, drukken ze al snel met hun eerste blaadjes tegen het deksel. Ik moet  dus al snel verspenen. Voorzaaien in pure vermiculiet heeft voor mij twee voordelen:


  • je hoeft tijdens het kiemproces geen water te geven in de gesloten bakjes;
  • de jonge plantjes laten zich gemakkelijk verspenen zonder de tere worteltjes te beschadigen. De vermiculiet is immers korrelig van structuur. Til met een klein theelepeltje de massa even op je kunt de plantjes er puntgaaf uittrekken. Houd ze wel vast bij de blaadjes, niet bij de wortel.


Wat heb je nodig?


Voorzaaien in vermiculiet is kinderlijk eenvoudig. Je hebt er voor nodig:


  • de zaadjes;
  • fijnkorrelige vermiculiet (ik gebruik zelf F2 van Pull);
  • transparante kunststof bakjes, minimaal 5 cm hoog;
  • een grote zeef met bijpassend teiltje;
  • water.

Hoe ga ik te werk?



  • eerst vul ik het teiltje met water en hang er de zeef met vermiculiet in;
  • de vermiculiet absorbeert het water en kleurt donker;
  • na pakweg 5 minuten gooi ik het water weg en laat de zeef nog even uitdruipen;
  • dan schep ik de vochtige vermiculiet in de kunststof bakjes;
  • ik druk  nu per bakje enkele zaadjes in de vermiculiet en strooi er nog wat korrels overheen;
  • ik doe het deksel op de bakjes en zet ze op een redelijk warme plek in de woonkamer;
  • omdat tomaten donkerkiemers zijn plaats ik de bakjes in een oude schoenendoos met deksel;
  • na een dag of 5 controleer ik de kiemen al zijn opgekomen;
  • als dat zo is, haal ik de bakjes uit de schoenendoos en zet ze op een lichte plek in huis.


Verder hoef ik niks te doen:


  • de gesloten bakjes houden zelf het vocht op peil;
  • door het licht beginnen de plantjes ook hun eigen voeding te maken (fotosynthese);
  • zijn de eerste blaadjes goed ontwikkeld, dan is het tijd om de plantjes over te zetten in zaai- en stekgrond.



Vermiculiet hergebruiken


De vermiculiet gooi ik na het voorzaaien niet weg. Je kan die steeds weer hergebruiken. Wel is aan te bevelen om eerder gebruikte  korrels voor hergebruik even in een teiltje met kokend water te gieten.


Kiemduur en kiemtemperatuur voor cherrytomaten


Met kiemduur bedoelt men het aantal dagen dat nodig is om zaad te laten kiemen. Ik heb de ervaring dat dit voor cherrytomaten ongeveer 5 dagen is. De ideale temperatuur om de tomatenzaadjes te laten kiemen is 20 graden.  Zoals de meeste groentezaden is de tomaat een ‘donkerkiemer’. Ze willen met een laagje aarde (of vermiculiet) bedekt worden om te kunnen kiemen.

Verspenen van de jonge kiemen


Zoals ik al zei, mijn kiembakjes van de Action hadden iets hoger mogen zijn. Nu drukken de eerste blaadjes al na enkele dagen tegen het deksel. Daardoor ben ik genoodzaakt om al snel te verspenen. Dit jaar deed ik dat niet in speciale zaai- en stekgrond maar gebruikte ik een nieuw soort biologische potgrond. Leverancier is de firma Bio-Kultura in Doorn. Ik kocht een zak potgrond van 40 kg. bij de Natuurwinkel in de Rechtstraat in Maastricht, kosten € 7,50. Ik moest de plantjes vanaf nu wel regelmatig vochtig houden. Ik moet zeggen dat mijn experiment met de nieuwe potgrond met glans geslaagd was. De kiemen groeiden vanaf het eerste moment als kool, figuurlijk dan.

Een hele zomer trostomaten voor pakweg 2 euro


Een zakje biologische zaden van het merk Sweetie kost bij Aveve pakweg 2 euro. Enigszins bevreesd dat het kiemen toch niet aanslaat, gebruik ik elk jaar de inhoud van het hele zakje. Die vrees was ook dit jaar weer ongegrond. Voor eigen gebruik  heb ik na pakweg enkele dagen 75 tomatenplantjes verspeend. Veel te veel voor eigen gebruik. Maar zoals gezegd: onze kleinkinderen zijn er gek op. Trouwens, er staan nog een viertal kiembakjes met onbekende bestemming op de vensterbank. Het is een kwestie van dagen voordat de jonge scheutjes het deksel van de bakjes zullen drukken.

Waarom Bio Kultura?


Een overdaad aan agressieve synthetische mest kan funest zijn voor de tere wortels van kiemplantjes.  Op zoek naar geschikte biologische zaai- en stekgrond kwam ik bij toeval uit bij  Bio Kultura in Doorn.  De ideeën van deze hoveniers, helemaal gebaseerd op natuurlijke verbetering van de bodemstructuur, spraken  mij meteen erg aan. Zelf noemen ze het heel treffend ‘een ecologisch kloppend verhaal’:


  • het bedrijf ziet anders dan veel andere compostproducenten weinig toegevoegde waarde in gebruik van tuinturf;
  • ook afvalproducten uit de intensieve veehouderij (voorheen ‘bio-industrie’) zijn uit den boze; Zelf verwonder ik mij ook al jaren over de aanwezigheid van beendermeel en bloedmeel in compostproducten;
  • men gebruikt uitsluitend organische meststoffen van biologische herkomst. Dat is een principe dat volledig aansluit bij mijn eigen aanpak: ik betrek mijn koemest van biologische boer Keulen uit Sint Geertruid.